واضع اصول فقهپدید آورنده علم اصول فقه را واضع اصول فقه گویند. ۱ - اقوال شیعه و اهل سنتدر این که علم اصول فقه برای اولین بار توسط چه کسی پدید آمده و به عنوان علم مستقل مطرح شده است، میان شیعه و اهل سنت، از یک طرف، و مذاهب مختلف اهل سنت، از طرف دیگر، اختلاف وجود دارد. در کتاب «تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام» آمده است: نخستین کسی که اصول فقه را بنیان نهاد و آن را به عنوان یک علم خاص وضع نمود، امام باقر (علیه‌السلام) بود و پس از ایشان نیز امام صادق (علیه‌السلام)، که به علت نیازی که به این علم احساس می‌شد، قواعد آن را به شاگردان خود املا فرمودند. بیشتر اهل سنت، «محمد بن ادریس شافعی»، و برخی نیز «ابو حنیفه» را واضع علم اصول فقه دانسته‌اند. به هر حال، به طور مسلّم، مسائل اصولی، مثل صحت تمسک به «رأی» و «قیاس»، از همان اوائل نیمه قرن اول هجری، در میان صحابه مورد بحث و گفت‌وگو بوده است. [۲]
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج ۱، ص ۹.
[۳]
شهابی، محمود، تقریرات اصول، جزء ۱، ص ۱۸-۱۳.
[۴]
فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص ۷۰-۶۹.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۷۹، برگرفته از مقاله «واضع اصول فقه». |